W bilansie bezatutowym, w ramach końcówki, uwzględniamy punkty za figury (PC),
a niekiedy także za długość (PD). Np.
 

E	#1	W-E
Ş	K42	1BA-?
Š©	87
¨	KW10765
§	W6

Mamy tylko 8PC, co razem z partnerem(15-17), daje nam 23-25PC.
Ale mając tak potężne źródło lew w postaci longera karowego nie możemy tylko zainwitować,
trzeba od razu zgłosić3BA. Za długość koloru dodajemy sobie 2PD.
Razem mamy wtedy minimum 25PC, dających bilans na końcówkę BA.Można by powiedzieć,
że longer karowy gwarantuje 3 lewy blotkowe, a więc jego blotki są warte zdecydowanie więcej
niż 2 pkt. Z drugiej strony, nie wystarczy mieć zasobne źródło lew w postaci longera,
gdyż aby je wykorzystać potrzebna jest stosowna liczba zatrzymań (PC) w kolorach bocznych.
Stąd bierze się umiarkowane wartościowanie długiego longera.

BILANS OTWARCIA

Przy rękach zrównoważonych (BA) minimalna siła otwarcia wynosi 12PC.
Przy rękach kolorowych zdarza się nam otwierać z reką nieco słabszą.
Kiedy to robimy? Właśnie gdy mamy longer 6+, który niesie w sobie potencjał
lew blotkowych. Tak wiec w sytuacjach wątpliwych dodajemy do PC punkty
za długość (PD) i jeśli uzbieramy ich 13 – otwieramy.
Tak więc 5-kart i 12PC lub 6-kart na 11PC, a także układ 5-5 i 11PC upoważniają
do otwarcia na wysokości 1.
Oczywiście w granicznych przypadkach brać należy pod uwagę lokalizacje figur.
Przy czym longer 5+ uważamy za modelowy, gdy posiada dwie figury.
 

FFxxx – modelowy kolor 5-kartowy

Longer z jedna figurą obniża wartość karty – ma odchylenie ujemne.
Longer z 3 figurami (lub 2 figury + 10) podnosi wartość karty – ma odchylenie dodatnie.
Ponadto niżej punktujemy singlowe figury: K,D,W oraz dubletony:
KD,KW,DW -  za takie układy odejmujemy 1 punkt.

BILANS ODPOWIEDZI

Odpowiadający, licytując swój kolor,  wartościuje swoją kartę analogicznie jak otwierający.

BILANS KOLOROWY

W momencie uzgodnienia koloru, zapominamy o punktach za długość (PD),
a w zamian pojawiają się punkty za krótkość (PK):

• dubel – 1PK
• singel – 2PK
• renons – 3PK

Jeśli sfitowanie jest lepsze od przeciętnego – końcówkę wygramy z mniejszą siłą, zaś z wyraźnie słabszym od średniego sfitowaniem kart musimy wzmocnić bilans na końcówkę większą liczbą PC.
 

W	#1	W-E	E
Ş	KD765	1Ş-2§	Ş	83
Š©	A1076	2©-3©Š	Š©	DW85
¨	K5	pas...	¨	DW9
§	87		§	KD65

Mamy modelowe otwarcie 1Ş (13PU=12PC+1PD). Odpowiedź 2§ jest zupełnie poprawna (przypominam, że nie gramy półforsującym 1BA).
3© Š= bilans robiony przy założeniu bazowych 13PU u otwierającego.
 

Odzywki bilansowe wymagają więc 11-12PU

Tu mamy 12PU z leciutkim odchyleniem dodatnim w kierach(modelowy kolor
4-kartowy to : F10xx, a my mamy 2 figury)
PAS = W przelicza swoje wojsko: 12PC+2PK=14PU, a więc tylko 1pkt. nadwyżki.
A może tu należy grać 4Š©?
Musi nam udać się impas atu(50%), wyjść podział atu 3-2(68%), co daje łączną szansę:
0,5 x 0,68 = 0,34 czyli 34%. A do tego nie mogą się zdarzyć niemiłe niespodzianki
w kolorach czarnych. Zbyt wiele się musi udać, by wygrać 4©Š.

ROSNĄCA I MALEJĄCA WARTOŚĆ RĘKI
 

E	#2
Ş	K876
Š©	K104
¨	65
§	W876

Podnosimy nasze karty.
Jak na razie nasza ręka jest warta jakieś 8pkt. Niewielki plus stanowi obecność honorów
w kolorach 4-kartowych oraz 10 przy królu kier. Ręce z drugorzędnymi wartościami
bywają zwykle trudne do wyceny we wczesnej fazie licytacji.
Poczekajmy jednak na rozwój wypadków.
I jest dobra wiadomość:
 

W	E
1 Ş	?

Partner otworzył 1Ş. ŞK i czwarta karta w tym kolorze nabierają blasku.
Różnica między 3-ma, a 4-ma atutami jest istotna, być może przekłada się na punkt.
Po znalezieniu fitu, korzystnie też wygląda dubel karo.
Š©K zyskuje na wartości, bowiem wskazanie przez partnera siły zwiększa
ponad statystyczną przeciętną prawdopodobieństwo posiadania przezeń asa.
Ręka E kwalifikuje się na 2Ş - jej obecna wartość oceniałbym na ok. 10pkt.

• piki – 3PC+1PS(za sfitowny honor)+1PS (za 9-go atuta)
• kiery – 3PC + ”coś” (za 10-kę)
• kara – 1PK (za dubla)
• trefle – 3/4pkt. (wartość niepewna – ocena waletów jest bardzo trudna bez szczegółowych informacji)

Tak więc mamy bardzo dobre podniesienie do 2Ş.
 

W	E
1Ş	2Ş
3©Š	?

Teraz, gdy oba króle osiągają maksimum swych możliwości, z czystym sumieniem
powinniśmy licytować odgórną zapewne końcówkę.Wprawdzie wartość dubletona
karo i §W obniżyła się, jednak przyrost wartości Š©K10 rekompensuje to z nawiązką.
 

W	E
1Ş	2Ş
3¨	?

Gdyby licytacja przebiegała jw. precyzyjna ocena karty pozostanie nadal w kręgu hipotez.
Nasze uzupełnienie pikowe jest nadal znakomite, ale wartość kierów nie wzrosła.
Inaczej jest z dublem karo – pomimo braku honorów, możliwe są przebitki w stole
(mamy gwarancję, że nasz dubel trafia do długości). Dzięki posiadaniu 4 atutów,
obrona nie zapobiegnie temu wistami w atu.

Biorąc to wszystko pod uwagę, powinniśmy zdecydować się na 4Ş, choć nie możemy
być nawet w przybliżeniu tak pewni co do wyniku, jak przy inwicie przez 3Š. Poprzestanie
jednak na 3Ş należy uznać za zachowawcze, choć bez wątpienia nie pozbawione podstaw.
 

W	E
1Ş	2Ş
3¨	3Ş
4©Š	?

Jeśli byłeś w kiepskim nastroju i wybrałeś 3Ş, a partner ponawia próbę,
stajesz przed decyzją innego rodzaju. 3¨ były, jak na razie, zachętą do końcówki.
Po 4©Š, dograna jest już przesądzona, a partner wyraża zainteresowanie grą premiową.
Jaki układ ma partner?

• w zupełnie klasycznym (naturalnym) postępowaniu licytujemy kolejne odchylenia                dodatnie, a wiec 4©Š wskazują wartości w tym kolorze, a tym samym singla trefl.

Piki – nadal oceniamy je wysoko.
Kiery – wartość króla znacznie wzrosła.
Kara – dubelton pozostaje w cenie.
Trefle – walet stracił swoje potencjalne walory.

Utrata tego 1pkt. wobec pozostałych przyrostów jest nieistotna.
W ramach dotychczasowej licytacji, nasza karta jest maksymalna
i zaproszenie do szlemika powinniśmy przyjąć.

ZASADA WYŁĄCZEŃ

O pełnym wyłączeniu mówimy np, gdy nasz singel trafia do kilku blotek partnera.
Ponieważ wszystkie figury umieszczone są poza kolorem krótkości, więc tworzą
znakomite sfitowania, które podnoszą wartość połączonych rąk o około 2 lewy.

A oto przykład, dla odmiany, jak działa mechanizm wyłączenia w rozdaniu,
gdzie ręce są w pełni zrównoważone:
 

W	#3	W-E	E
Ş	KWxx		Ş	Axxx
Š©	AKD		Š©	xxx
¨	Axx		¨	Dxx
§	Kxx		§	Dxx

Mamy tutaj AKD do trzech blotek. Trzy pewne lewy. Mamy też 3 pozostałe kolory,
każdy z potencjalnymi lewami przegrywającymi.

Grając w piki, jesteśmy narażeni na oddanie:
piki – 1/2 lewy przy podziale 3-2 i dodatkowej przy 4-1.
kiery – żadnej
kara – 1 i 1/2 lewy
trefle – 2 lew.
Jeśli mamy zły dzień, piki się nie dzielą, a impasy nie stoją – możemy oddać nawet 6 lew.

Wystarczy jednak figurami kierowymi “załatać” dziury w pozostałych kolorach:
 

W	#3	W-E	E
Ş	KWxx		Ş	ADxx
Š©	xxx		Š©	xxx
¨	Axx		¨	KDx
§	Kxx		§	ADx

Trzy kiery i nic więcej do zwrotu. co więcej dołożenie damy
do pików neutralizuje groźbę podziału atu 4-1.

Jak powinna przebiegać licytacja w rozdaniu:
 

W	#4	W-E	E
Ş	KW972	1Ş -?	Ş	D43
Š©	DW3		Š©	A87
¨	AW65		¨	83
§	5		§	KW932

E ma 10PC i w kontekście gry BA – 1PD (piąty trefl). Jeśli będzie grał w piki,
to wprawdzie nie liczy wtedy PD, ale w zamian doliczy 1PK(za dubla karo).
Tak czy inaczej ma 11PU - rękę upoważniającą do inwitu.
Jednak 3Ş byłoby nieporozumieniem. Ta odzywka oznaczałaby, że chcemy grać
wyłącznie w piki – powinniśmy mieć 4 atuty i brak dobrego bocznego longera.
Tu powinniśmy najpierw pokazać przy czym gramy, licytując 2§,
z myślą o uzgodnieniu pików na wysokości 3.
 

W	E
1Ş	2§
2¨	3Ş
?

Można tu się dopatrzyć analogii do sekwencji: [1Ş -2Ş -3§ -?], w której
także został uzgodniony kolor i ujawniony kolor boczny, celem sprawdzenia sfitowania.

Wróćmy do naszego rozdania. W posiada 12PC i 2PK za singla. Jednak singel
w kolorze partnera nie jest dobra wartością. Diametralnie zmieniłaby się siła
karty W, gdyby miał on singla kier i figurę trefl, np.

ŞKW973,©Š3,¨AD65,§D85

z którą możemy myśleć nawet o 11 lewach.
A w naszym przykładzie W powinien spasować na 3Ş.

TABELA BILANSOWANIA RĄK

1. BILANS OTWARCIA
 

• Liczymy punkty za figury - PC (A=4,K=3,D=2,W=1);
• za każdą singlową figurę : K,D lub W oraz za każdego dubla typu: KD,DW lub KW oraz za ewentualną trójkę: KDW odejmujemy 1pkt;
• za dużą ilość wysokich blotek (10,9) dodajemy “coś”, czasem 1pkt;
• za dużą ilość szybkich lew dodajemy “coś”, czasem 1pkt;

- Punkty za długość – PD

• za piątą i następne karty w longerze 5+ dodajemy po 1 PD;
• układ 4-4 daje 1 PD;
• układ 4333 (najgorszy) – 0 PD;

2. BILANS ODPOWIEDZI - ZGŁOSZENIE NOWEGO KOLORU
 

• analogicznie do otwarcia uwzględniamy PC i PD
• za każdą singlową figurę : K,D lub W oraz za każdego dubla typu: KD,DW lub KW oraz za ewentualną trójkę: KDW odejmujemy 1pkt (chyba, że są to figury w kolorze partnera)

3. SUMARYCZNY BILANS BEZATUTOWY
 

• W momencie bilansowania połączonych rąk, w strefie częściówki i końcówki, nie należy dodawać PD za longer partnera i własny, gdyż zwykle będziemy wyrabiać forty tylko w jednym z tych kolorów (drugiego nie zdążymy, gdyż przeciwnicy wcześniej wyrobiąforty w swoim kolorze – mają przewagę pierwszego wistu).

• Za dużą ilość powiązań (wysokich blotek –10,9) dodajemy 1pkt.

4. BILANS KOLOROWY - UZGODNIENIA KOLORU

Gracz uzgadniający kolor, uwzględnia w bilansowaniu swoje i partnera PC,
dodaje PK (za krótkość) oraz PS (za sfitowanie).

- PK:

• za dubla – 1PK
• za singla – 2PK
• za renons – 3PK

• za dziewiątą i następne karty w kolorze uzgodnionym – po 1PS
• za figurę(-y) w kolorze bocznym partnera – po 1PS
• za dużą ilość szybkich lew (asy,króle) – 1PS

5. SUMARYCZNY BILANS KOLOROWY
 

• Po uzgodnieniu koloru obie ręce uwzględniają już tylko punkty za kolory krótkie i sfitowanie koloru bocznego partnera(PK i PS);
• Z bilansu znikają punkty za długość – PD.

6. LIMITY PUNKTÓW upoważniające do zgłoszenia gier premiowanych:

• 25 pkt – na kontrakt 3BA (PC + PS);
• 27 pkt – na kontrakt 4Š©/Ş (PC + PK + PS);
• 30 pkt – na kontrakt 5§ /¨;
• 33 pkt – na szlemika;
• 37 pkt – na szlema;

• 13-16 pkt – nF
• 17-18 pkt – inwit
• 19 + pkt – GF (Game Forcing = forsing do końcówki)

a)                         figury             układ

AK7                               7                         0
DW9875                        3                         2
D7                                  2                         0
109                                 0                         0

razem = 14PD

b)                         figury             układ

109765                           0                         1
AD876                           6                         1
AK                                 7                         0
A                                    4                         0

razem = 19PD

c)partner otworzył 1Ş
                            figury             układ
A107                              4PS                     0
8                                     0                         2 PK
D10765                          2                         0
10764                             0                         0

razem = 8PU (po uzgodnieniu pików – razem 8+ atutów - nie doliczamy już PD za piąte karo)

d) otworzyliśmy 1¨ , a partner odpowiedział 1Ş
                            figury             układ

AW87                           5                         0
7                                    0                         2
AD987                          6                         0
KW8                             4                         0

razem = 17 PU (czyli na inwit 3Ş)